Ciekawostki o Szczyrku, które warto znać

Szczyrk to niewielka miejscowość (ok. 5700 mieszkańców), która uzyskała prawa miejskie w latach 70. ubiegłego wieku. Turystyczno-wypoczynkowy charakter miasteczka sprawia, że w okresie ferii zimowych i wakacji nie brakuje tutaj gości z całej Polski. Jakie ciekawostki o Szczyrku warto poznać przed przyjazdem do tego urokliwego zakątka Beskidu Śląskiego?

Ciekawostki historyczne, czyli odkrywamy przeszłość Beskidu Śląskiego

Niektórzy kojarzą Szczyrk z ośrodkami narciarskimi i trasami zjazdowymi, inni znają miasteczko z licznych górskich szlaków, które można eksplorować pieszo lub na rowerze. Nie brakuje również osób, które przyjeżdżają tutaj, by trochę pozwiedzać i odpocząć blisko natury. Jednak niezależnie od celu przyjazdu warto odkryć również mniej znane oblicze Szczyrku, w tym ciekawą przeszłość tego miasta i wyjątkowe miejsca, które mogłyby opowiedzieć niejedną historię.

Historyczne ciekawostki o Szczyrku

1. Nie wiadomo, kiedy na terenach dzisiejszego Szczyrku pojawili się pierwsi mieszkańcy. Wiadomo natomiast, że było to osadnictwo wielokulturowe. Osiedlili się tutaj polscy zbiegowie i skazańcy, a także Wołosi (grupa etniczna zamieszkująca Bałkany), ludność niemiecka i austriacka, węgierscy żołnierze, Czesi i Słowacy.
2. W 1630 roku przeprowadzono w Szczyrku pierwszy spis ludności, którego inicjatorem był ksiądz Bartłomiej Kampkowicz (rejestr był związany z podatkiem kościelnym).
3. Pierwsi mieszkańcy Szczyrku zajmowali się głównie uprawą ziemi, wyrębem lasów, pasterstwem i myślistwem.
4. W XVIII wieku Szczyrk rozwinął się gospodarczo dzięki dostawom drewna i innych surowców na Górny Śląsk oraz wytwarzaniu wełny z owczego runa.
5. Po I wojnie światowej w Szczyrku zaczęła rozwijać się turystyka, a pierwsze noclegi dla turystów zorganizowano w koszarach i szpitalach wojskowych.
6. Pod koniec lat 20. XX wieku Szczyrk „wchłonął” sąsiadującą miejscowość Salmopol, przez co gmina stała się dwuwyznaniowa (w Szczyrku mieszkali katolicy, zaś w Salmopolu głównie ewangelicy).
7. Jeszcze przed II wojną światową wybudowano w Szczyrku pierwsze pensjonaty i schroniska (na Klimczoku, Przełęczy Salmopolskiej i Skrzycznem).
8. Na początku 1973 roku Szczyrk otrzymał prawa miejskie.

Ciekawostki o Szczyrku związane z atrakcjami

Na mapie Szczyrku i okolic można znaleźć wiele atrakcji, dla których przyjeżdżają tutaj osoby w różnym wieku i o różnych zainteresowaniach. Miłośnicy górskich wycieczek mają do dyspozycji tutejsze szczyty, w tym Skrzyczne, czyli najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego (1257 m n.p.m.), a także Magurę, Klimczok i Malinowską Skałę. Z kolei osoby, które chcą zwiedzać miasto, mogą wybrać się na Deptak nad Żylicą, do galerii sztuki czy zabytkowych obiektów sakralnych. Jakie ciekawostki o Szczyrku są związane z atrakcjami tego miasta?

Ciekawostki o atrakcjach w Szczyrku

1. Nazwa Skrzyczne wzięła się prawdopodobnie od głośnego skrzeczenia żab, które upodobały sobie staw znajdujący się pomiędzy Skrzycznem a Małym Skrzycznem (na szczycie znajduje się zresztą pomnik żaby).
2. Na Skrzycznem znajduje się schronisko PTTK (przed II wojną światową było tutaj również drugie schronisko, wybudowane w 1924 r.), blisko 90-metrowy maszt nadajnika RTV oraz radiowo-telewizyjny ośrodek nadawczy.
3. Szczyrk spodoba się również grotołazom, którzy mogą tutaj zwiedzić m.in. Jaskinię Lodową, Jaskinię w Trzech Kopcach czy Jaskinię Malinowską (w pobliżu znajduje się jedna z najczęściej fotografowanych atrakcji Szczyrku – wychodnia na Malinowskiej Skale).
4. Pod szczytem Magura można trafić na ruiny kąpieliska, które wybudowano tutaj w 1936 roku. Basen został doszczętnie zniszczony przez wojska radzieckie w 1945 roku.
5. Jedną z największych atrakcji Szczyrku jest kompleks trzech skoczni narciarskich „Skalite”, który składa się z małej skoczni o punkcie konstrukcyjnym K40, średniej skoczni (K70) i normalnej skoczni (K95). Przykładem ciekawostki o Szczyrku może być fakt, że pierwszy nieoficjalny rekord normalnej skoczni po przebudowie w 2008 roku należy do Piotra Żyły, który uzyskał wówczas odległość 102 metrów.
6. Około 700 metrów od szczytu Klimczok znajduje się schronisko PTTK. W przeszłości obiekt kilkukrotnie płonął, natomiast pod koniec II wojny światowej stał się częścią fortyfikacji niemieckich biegnących od Magury, przez Klimczok i Szyndzielnię, aż po Skoczów.
7. W okolicach Przełęczy Salmopolskiej znajduje się Biały Krzyż, który według różnych źródeł stanowi upamiętnienie ważnych wydarzeń: konfliktu katolików z ewangelikami, walk konfederatów z Rosjanami lub ataku żołnierzy niemieckich na grupę partyzantów podczas II wojny światowej.
8. Najstarszym zabytkiem Szczyrku jest Sanktuarium św. Jakuba – drewniany kościół wybudowany w latach 1797-1800. Obiekt znajduje się na liście zabytków pętli beskidzkiej Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.
9. W Szczyrku znajduje się również sanktuarium maryjne – Sanktuarium Matki Bożej Królowej Polski (zwanym również Sanktuarium na Górce), które powstało dla upamiętnienia objawienia odnotowanego w 1894 roku. Obok sanktuarium znajduje się grota z cudownym źródełkiem.
10. Kolejnym przykładem ciekawostki o Szczyrku jest całoroczna kolej linowa na Skrzyczne, która stanowi największą atrakcję miasta. Kolej podzielona jest na dwa odcinki: Szczyrk-Jaworzyna (stacja końcowa na wysokości 948 m n.p.m.) oraz Jaworzyna-Skrzyczne (stacja końcowa na wysokości 1250 m n.p.m.).

Co jeszcze warto wiedzieć o Szczyrku?

Szczyrk to miasto z ciekawą historią i licznymi atrakcjami, które można odkrywać przez cały rok. Co ważne, miasteczko cały czas rozwija się, zapewniając coraz więcej udogodnień swoim mieszkańcom i turystom. Sprawdźmy zatem, jakie jeszcze ciekawostki o Szczyrku są warte zapamiętania.

1. Szczyrk należy do Beskidzkiej 5, czyli projektu mającego na celu promowanie regionu Beskidu Śląskiego w Polsce i za granicą (do inicjatywy należą również gminy Wisła, Ustroń, Istebna i Brenna).
2. W dniach 16-17 stycznia 2024 roku w kompleksie „Skalite” miały odbyć się Zawody Pucharu Świata w skokach narciarskich, jednak przez silny wiatr konkurs z 17 stycznia został odwołany.
3. Obowiązkowym punktem zwiedzania Szczyrku jest szeroka ścieżka zwana Deptakiem nad Żylicą, z której korzystają piesi, rowerzyści, a także rolkarze i narciarze biegowi.
4. Osoby szukające adrenaliny nie będą się tu nudzić. W Szczyrku można uprawiać kolarstwo górskie, zwiedzać jaskinie, a także latać paralotnią.
5. Jako ostatni przykład ciekawostki o Szczyrku można podać fakt, że to właśnie w tym mieście znajduje się jeden z największych terenów narciarskich w Polsce, a fani białego szaleństwa mają do dyspozycji trzy główne ośrodki: Szczyrk Mountain Resort, Ośrodek Narciarski COS Skrzyczne oraz Beskid Sport Arena.